[lopíri]
το λιοπύρι (ουσιαστικό, ουδέτερο)
το λιοπύρι είναι η υπερβολική ζέστη που έχει όταν καίει ο ήλιος.
ΣΥΝΩΝΥΜΑ
καύσωνας, κάψα, λάβρα
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
| παροξύτονο | ||
| Ενικός αριθμός | ||
| ονομ. γεν. αιτ. κλητ. | το του το – | λιοπύρι – λιοπύρι λιοπύρι |
| Πληθυντικός αριθμός | ||
| ονομ. γεν. αιτ. κλητ. | τα των τα – | λιοπύρια – λιοπύρια λιοπύρια |
Η λέξη λιοπύρι δεν έχει γενική στον ενικό και στον πληθυντικό αριθμό
Ουσιαστικά σε -ι (ισοσύλλαβα)
Τα ουσιαστικά αυτής της κατηγορίας είναι οξύτονα (νησί Ο43) και παροξύτονα (σπίτι Ο45). Το μόνο προπαροξύτονο είναι το φίλντισι. Στα παροξύτονα μετακινείται ο τόνος στη γενική ενικού και πληθυντικού στη λήγουσα.
Σύμφωνα με το λιοπύρι (Ο44) κλίνονται τα: αγόρι, κορίτσι, λουλούδι, παπούτσι, χέρι κ.ά. Δείτε περισσότερα εδώ.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ
λιοπύρι < [λιο- 1 + πύρ(α) -ι]
Η λέξη συνδυάζει το στοιχείο “λιο-“, που σχετίζεται με τον ήλιο, και το στοιχείο “πύρ(α)”, που σημαίνει φωτιά ή καύση, συν το επίθημα “-ι”, που ενδέχεται να προσθέτει τη σημασία του ουσιαστικού.
πηγή : Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΛΕΞΕΩΝ
ηλιόχαρος -η -ο, λιόγερμα, ανήλιος -α -ο, αντήλιο, ηλιοβασίλεμα, ηλιογράφος, ηλιοθεραπεία, ηλιοκαμένος -η -ο, ηλιοκεντρικός -ή -ό, ηλιόλουστος -η -ο, ήλιος, ηλιοσκόπιο, ηλιόσπορος, ηλιοστάσιο, ηλιοτρόπιο, ηλιοτροπισμός, ηλιοφάνεια, ηλιοφώτιστος -η -ο, ηλιόχαρος -η -ο, ηλιοψημένος -η -ο, καταηλιού, παρήλιο, περιήλιο, προσήλιος -α -ο, φωτοηλιογράφος
πυράδα, πυρός -ή -ό, κ.ά.
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
(πάτησε ⤵️ για εμφάνιση)
- Ένας ακόμη άστεγος στο Ηράκλειο – Μέσα στο λιοπύρι και με χαρτόνια για στρωσίδια. (Πηγή: https://www.neakriti.gr)
- «Ζέστη, κουφόβραση, λιοπύρι, καύσων…»: Όσες φορές και να το δεις γελάς στη σκηνή που ο Μουστάκας δείχνει τι σημαίνει κωμικός (Πηγή: https://www.larissanet.gr)
- Σκύλος βρέθηκε δεμένος, μέσα στο λιοπύρι, σε κολώνα στο δρόμο Άργους-Ναυπλίου (Πηγή: https://argolika.gr)
- Επεισόδιο στο λιμάνι της Τήλου: Άφηναν επιβάτες στο λιοπύρι για να επιβιβάσουν πρώτα τα αυτοκίνητα. (Πηγή: https://www.topontiki.gr)
- 13χρονος μετανάστης διακομίστηκε στο Μακάρειο – Μέσα στο «λιοπύρι» παραμένουν δεκάδες μετανάστες (Πηγή: https://omegalive.com.cy)
- Όταν περιμένεις μέσα στο λιοπύρι το αστικό. (Πηγή: https://x.com)
- …Μὲ τὰ λιοπύρια καὶ μὲ τὰ χιονόβροχα, Τοῦ καρπισμένου κήπου φύλακας … (Δροσίνης, Γεώργιος
- «Αὐλόπορτα») (Πηγή: https://www.greek-language.gr)
- Έλα κοντά μου. Δεν είμαι ούτε ο άνεμος. Τους ανέμους τους κόβουν τα βουνά. Τους βουβαίνουν τα λιοπύρια. Τους σαρώνουν οι κατακλυσμοί. Δεν είμαι ο άνεμος. (Μενέλαος Λουντέμης, «Ερωτικό Κάλεσμα») (Πηγή: https://photodentro.edu.gr)
- Τ’ Αλωναριού τα κάματα, τ’ Αυγούστου τα λιοπύρια (βιλβίο: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.) (Πηγή: http://repository.kentrolaografias.gr)
- Μεροκάματο στο λιοπύρι– Εργασία παρά την απαγόρευση λόγω καύσωνα. (Πηγή: https://www.alphatv.gr)
Αφήστε μια απάντηση